พาราลิมปิก (Paralympic) เป็นการแข่งขันกีฬาหลายรูปแบบสำหรับนักกีฬาที่มีความพิการ รวมทั้งผู้ที่มีกล้ามเนื้อบกพร่อง เช่น อัมพาตขา (Paraplegia) อัมพาตแขนขา (Tetraplegia) โรคกล้ามเนื้อเสื่อม (Muscular dystrophy) ผู้ป่วยโพสต์โปลิโอ (post-polio syndrome) ผู้ป่วยกระดูกสันหลังโหว่ (Spina bifida) ผู้ที่ไม่สามารถขยับร่างกายได้คล่องแคล่วเหมือนคนปกติ, ผู้ที่มีความผิดปกติของแขนขา จากการตัดแขนขา (Amputation) หรือ มีอวัยวะที่บิดเบี้ยว ซึ่งเกิดจากความผิดปกติแต่กำเนิด (Dysmelia), ผู้ที่มีขาสั้นยาวไม่เท่ากัน (leg length difference), ผู้ที่มีรูปร่างแคระ (Short stature)
ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ เป็นคุณสมบัติของนักกีฬาที่สามารถเข้าร่วมแข่งขันในงานพาราลิมปิกได้ โดยจะแบ่งออกเป็นสองฤดูกาลได้แก่ กีฬาฤดูหนาว และ กีฬาฤดูร้อน เริ่มต้นจัดงานแข่งขันครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ.1988 ในกรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ ซึ่งจะจัดขึ้นเกือบจะทันทีหลังจากการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก เกมพาราลิมปิกทั้งหมดถูกควบคุมโดย International Paralympic Committee (IPC) หรือภาษาไทยเรียกว่าคณะกรรมการพาราลิมปิกสากล ที่คอยดูแลกำกับกติกาและควบคุมเรื่องต่างๆ ของพาราลิมปิก
จุดกำเนิดของกีฬาเพื่อคนพิการ
พาราลิมปิก เป็นที่รู้จักกันในสมัยปี 1948 โดยเป็นกีฬาที่ใช้ในการบริหารร่างกายของทหารผ่านศึกในอังกฤษ ภายในโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง ต่อมามันได้กลายเป็นงานแข่งกีฬาที่ได้รับความสนใจจากคนทั้งโลกในช่วง ต้นศตวรรษที่ 21 พาราลิมปิก ได้เติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่เดิมจากนักกีฬา 400 คนที่มีความพิการจาก 23 ประเทศในปี 1960 เป็นได้กลายเป็นคู่แข่งนับพันจากกว่า 100 ประเทศในเกม London 2012 พาราลิมปิกเพียรพยายามรักษาอย่างความเท่าเทียมกับนักกีฬาโอลิมปิกที่ไม่พิการ แต่มีช่องว่างมากเกินไประหว่างนักกีฬาโอลิมปิกและพาราลิมปิก แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่านักกีฬาพาราลิมปิกจะด้อยไปกว่าใคร
ปกติแล้วพาราลิมปิกเกมส์จัดขึ้นคู่ขนานกับกีฬาโอลิมปิก ในขณะที่การแข่งขันได้รับการยอมรับจาก คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (International Olympic Committee) ว่าเป็นการแข่งกีฬาโอลิมปิกแบบพิเศษ ซึ่งจะประกอบไปด้วยการแข่งขันของผู้ที่มีความพิการทางปัญญา (Intellectual disability) และการแข่งขันของผู้พิการทางหู (Deaflympics) เกมพาราลิมปิกถูกออกแบบมาเพื่อเน้นสนับสนุนความสำเร็จของนักกีฬาผู้เข้าร่วม ไม่ใช่เพื่อการแข่งขันอย่างเอาเป็นเอาตายเพื่อให้ได้ชัยชนะเท่านั้น
ในสมัยก่อนการเล่นพาราลิมปิกถูกจัดไว้เพียงเพื่อทหารผ่านศึกเท่านั้น แต่เมื่อปี ค.ศ.1960 ทุกอย่างได้เปลี่ยนไปเมื่อคนพิการทั่วไปสามารถเข้าร่วมแข่งขันได้ในกรุงโรม ประกอบไปด้วยนักกีฬา 400 คน จาก 23 ประเทศที่มาเข้าร่วมการแข่งขันในเกมปี 1960 ตั้งแต่ปีนั้นเป็นต้นมาเกมพาราลิมปิกจึงเกิดขึ้นในปีเดียวกับการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก โดยในพาราลิมปิกฤดูหนาวปี 1992 เป็นเกมฤดูหนาวครั้งแรกที่ใช้สิ่งอำนวยความสะดวกทั้งหมดเช่นเดียวกับเกมโอลิมปิกฤดูหนาว